KALECİK KÖYÜNÜN DEMOGRAFİK OLARAK BAĞLI OLDUĞU İLÇELER VE İLÇELERİN BAĞLI OLDUĞU SANCAK İLE VİLAYETLER GÜNÜMÜZE KADAR TAABİ OLDUĞU DEĞİŞİKLİK LER VE SİYASİ SONUÇLARININ BELGESELİ

Kalecik sitesinin değerli ziyaretçileri Muhterem okurlarım uzun zamandır yazmayı düşünüp de Çalışmalarımda ki eksiklikleri tamamlamak üzere ara verdiğim yazıma sitemizde eksik olarak Gördüğüm kasabamızın günümüze kadar idari teşkilatlanmasındaki evreler ve etmenlerini siz okurlarıma

Kasabamız 1866 yılında iskan kanununa izafeten köy statüsüne kavuşmuştur şimdi kaza olarak bildiğimiz idari ilk basamak bağlandığı teşkilat İlçe baylık bağlanan köy ( KARİYE) olarak telafuz edilmiş ilçe baylıktan itibaren Sancak>(LİVA) Sancağın bağlı olduğu Vilayet olarak idari teşkilatlar ikame olunmuştur . Türk milleti Orta Asyadan Anadoluya Kadar Gelmesinden Öncede Yönetim Biçimini Şekillendirmiş Geleneklerinde Devlet Olmanın Gereklerini Bütün birimlerine kadar uygulamıştır .KALAYCIK olarak kurulan köyümüz ilçe olarak ARAPSUN(Gülşehrine) bağlanmış vilayet olarak KONYA >İKONİUM> iline dahil olmuştur Keza Arapsun 1775 yılında ilçe baylık olarak kaza yapılmıştır Tabiî ki bu ilçe Osmanlı devletinde Sadrazam olan Kara Vezir Mehmet Paşa tarafından Mamur edilmiş Adına Yaptırdığı Kara Vezir Camisi ve Külliyesi ile rüştünü kaim kılmıştır

Halen dimdik ayakta olan eserleri şehir merkezindedir Zaman itibarı ile Kalaycıktan Ayrılan Köyümüz Kurucularından Kırımlı Aşiret Oymağının Lideri Memiş Ağanın Budunu >NESLİ>Acıgöl Kozluca köyündeki Torunları Buralarda kalan akrabalarını tespit etmek üzere Gülşehir İlçesinin MÜCERREDİNİN>DEFTER> Kayıtlarından yararlanarak Akrabalarını bulmuşlardır.zamanla bir kargaşa ile Avanos rüeyası(AHALİSİ) Kaza olmak ilçe Baylığı Arapsundan almak üzere çeşitli mücadeleler vermişler ve sonunda İlçe baylığı bir bayrak kaçırma baskını ile Arapsundan almışlardır Tabiî ki bütün bunların altında yatan erk sarayda nüfuzlu olan tarafın başarısı ile sonuçlanmıştır.veAVANOS 1888 Yılında İlçe olmuş 1954 yılına kadar vilayet Kırşehir Avanos kaza olmuş 1954 yılında Niğde>NAHİTA> kazası olan Nevşehir>MUŞKARA> Vilayet yapılmış il olan Kırşehir siyasi mülhazalarla ilçe yapılmış AVANOS >VENESSA> ve HACIBEKTAŞ>İlk adı >SULUCAKARAHÜYÜK>kırşehirden alınıp nevşehire bağlanmıştır ve müteakiben Kalaycık Kozaklıya 1954 yılında bağlanmıştır coğrafi konumu ile ve ulaşımın kolaylığı bakımından Kırşehire 65 km.yakın olan köyümüz ve ilçemiz kozaklı Yozgat Kayseri ve Nevşehir kırşehire aynı mesafede kalmış idari yapının gerekleri haricinde Kayseri iline daha çok göç ve alış verişte tercih merkezi olmuştur

Adli teşkilat olarak 2000 yılına kadar kıırşehir Ağır ceza mahkemesine bağlı olan kozaklı sonradan Nevşehire bağlı olarak devam etmektedir.Haddizatında toprak yapı karekteri olarakda kozaklı ve köyleri Nevşehir arazi yapı ve kullanımı ve çiftçilik bakımından da ili nevşehirle benzerlik arz etmemektirKozaklı ve köyleri tarımcılkla iştigali ve ürün çeşitliliği bakımından tahıl dışında pancar yem bitkileri mercimek nohut ekiminin dışında bağcılık meyvecilik gelişmemiştir konuşma aksanı adet ve gelenekleri yönündende farklıdır .Anlatımımızda köyümüzün konar göçer yaylak ve kışlak zamanlarına ait farklı rivayetler anlatılmıştır Geçmişe ait şaşmaz tanık ve delil olarak Aşiret egemenliği yerleşime geçmenin gerekleri ve etmenleri tesadüfi bir raslantı olmayıp Arazi paylaşımı rehber kabul edilebilir köyümüz anıldığı gibi tamamı herikli aşiretinin oymağından değildir Akkoyunlular yabaneli Karadağlı kırımlı urfa karacadağlı Araplı diğer ve edraf köylerden katılan farklı boylardan toplanan cematlerin Herikli aşireti köyü ahalisi yanında adet ve geleneklerini benimsemesi ile harmanlanmış evlilikler sonucu kaynaşmış

Aynı aşiret olma özelliğini özümsemiştir.Vergilerin yani öşür ısırgat gibi salnamelerin tahsili sarayın ihtiyacına gereksinimlerin temini Askere alma faliyetler inde beylikler görevlendirilmiş bizim köyümüzde Bozulus oymağının şimdi( Tokat) danişmentli sancağına bağlı olarak Yozgat merkez Çapanoğulları beyliğinin sorumluluğunda yukarıda saydığımız idari yapıda cumuriyetin kuruluşuna kadar bağlı olmuştur.ilk Muhtarlardan Hacıali oğullarından Mehmedin muhtarlığında köyümüze gelen çapanoğlu beyliğinin ısırgat tahsildarı muhtarı odasında bulamaz kapıda kalır bilahere sonradan gelen muhtara neredesin nasıl muhtarsın diye azar vurur şimdi nasıl muhtar olduğumu göreceksin diyen muhtar tahsildarı odada evire çevire döver komşu karayalak köyüne giden tahsildar kalaycık muhtarını beyliğe şikayet edip azlettireceğini söyler karayalak muhtarı Hacıosman ağa kalaycık muhtarı mehmedin kızı ile >Şemşi>evli olduğunu anlatıp beyliğ in vereceği cezayı kaldırılmasını hatırlı kişiler aracılığı ile ortadan kaldırır >Kaynak>YAŞAR DEMİR (1917)Doğumlu Köyümüzdeki arazi dağılımı içinde çeşitli adlar ile anılan mevkiiler tarihin şaşmaz bir delilidir.bazı cematlerin geldiği bölgedeki isimleri buradada mevkilerin adlandırılmasında kullanılmıştır.

Örneğin arazimizin iki mevkiinde eskigen fadiğin oğlunun geni diye anılan yerdeki özellik o arazinin edrafına nazaran hafifçe sanki zamanla akarsuyun yatağı gibi bir hat oluşumuna ithafen söylenmiştir inceleme fırsatı bulduğum ağıtlar ve türküler adlı bir eserde sen düzden gidersin bende genden diye bir dörtlük okudum.muhterem okurlarım inşallah gelecek yazımdada arazimizin mevkileri üzerinde çalışmalarım olacaktır.konumuzun dışına taşmadan köyümüzün kuruluşu sonrası üzerindeki gelişmelere devam edelim.kıllıkuyu kalecik köyünün yaylakasıdır bu mevkide yakına kadar duran ancak haris insanlar tarafından arazi genişletmesi amacıyla sökülen gökkızın mezarı Adı (ÜMMÜGÜLSÜM) o zamanın emaresi olarak durmaktayıdı ümmügülsüm rivayete göre orada bulunan su kuyusuna düşer saçları su üzerinde yüzer adınıda oradan alır.Hasan çavuşun oğlu Ahmet yılmazdan 1317 doğumlu anlatımında kıllıkuyudan köye döndüklerinde babasının çukurdaki evlerini sadır otunun kapatması ile yerini zor tespit ettiklerini bizzat dinledim Samsun Tümülüs ve yerleşkesi bizim köy ile alakalı olmayıp keza çerçi Tümülüs hüyüğü aşiretlerin mekanı olmuş yine bizim köyümüzle alakası yoktur.konar göçer haldeki yaylakalardan kayaltı pazarcık tepesi sulak alanı heriklilerin ve bizim köydeki kırımlıların kaldığı yaylaktır.erciyes dağı civarıda yaylak olarak tercih edilmiştir.şimdi esas konumuza devamla idari yapılanma ile ilgili olarak kozaklıda 1954 yılında nevşehire bağlanmış otuza yakın köyü bulunan kozaklı son yıllarda termal kaplıcalara yapılan devasa yatırımlarla bölgenin termal dinlenme ve tedavi merkezi olma yolunda ivme kazanmıştır ilimizin toplam altı kazası olup dört tanesi

Kızılırmak güneyinde ikiside kuzeydedir .yukarıda anlattığımız Arapsun tarih öncesindeki adı Gülşehir olarak değiştirlmiş Rumların egemenliğinde Kapadokya kırallığındaki adları ile anılan isimlerin halen kullanılanı vardır.AVANOSU ilk adı (venessa )HACIBEKTAŞIN ilk adı(suluca karahüyük)1948 yılında ilçe olmuştur Hacıbektaş ve köyleri adeta bir tahıl ambarıdır mümbit toprakları tahılın her türlüsünün ekimine müsaittir 1954 de ilçe olan KOZAKLI ilçesi adını sonradan mahallesinden almış ve ilk adı (hamambazarı ) olarak anılmış kozak isimli Yörük beyinden adını almıştır DERİNKUYU İlk adı(Melegobiha)olup derin su kuyularından şimdiki adını almış 1960 yılında ilçe olmuştur derin kuyu ve bağlı köyleri diğer komşu ilçe Acıgöl Türkiye nin patates ekiminde en önde gelen bölgesidir teknolojiye uygun zirai alet ve ekipmanları kullanılarak yapılan ziraati ve depolama tesisleride ürünün saklanmasında fire vermeden tüketiciye ulaşmasında en önemli etkendir bağcılık meyvecilik alanında o kadar gelişme olmamıştır ACIGÖL 1987 Yılında ilçe olmuş ilk adı (tobada)dır ÜRGÜP >(NİĞDE)(NAHİTA)inin kazası iken bir ara KONYA (İKONİUM) bağlanmış 1935 yılında KAYSERİ>(CAESARA) ve 1954 yılında NEVŞEHİRE>(MUŞKARA) bağlıdaha ilçe olmuş ilk adının (argoyop)olduğu söylenmiştir tarihi bir açık hava müzesi olan Ürgüp Avanos

Güzel atlar ülkesi Kapadokya nın nüfus yoğunluğu ve arazi ayak genişliği bakımından büyüklüğünün yanında Turizm alanındada oldukça ilerdedir Avanosta çanak çömlekçilik halı dokumacılığı gelişen turizme ayak uydurmuş yörenin gelir kaynakları arasındadır Avanos Ürgüp bağcılık meyvecilik ve patates ekiminde hayli ilerlemiştir. doğal soğuk hava depoları ile Narenciye uzun zaman beklediği Tüf kayalardan oyma depolardan çıkarıldığında dalından inmiş halinden farksızdır Ürgüp ilçesinin Ortahisar beldesi depoların ençok bulunduğu Yöredir. İlçemiz kozaklı Aşiret yapısı bakımından Yabanlı Kızılkoyunlu Ve Mayıllı oymağının yanında köylerinde Akkoyunlu herikli aşireti oymaklarıda mevcuttur kozaklı kaplıcaları ile adını duyurmuş Kozak isminden dolayı kozaklı olarak adlandırılmıştır çalışmamın konusu idari yapılanmaya dair olsada bunların uzantıları olan aşiret oymaklar konusunada girmek gereği görülmüştür.Muhterem okurlarım,köyümüzün kuruluşu idari demografik yapısı bağlı olduğu ilçe baylıklar vilayetler konusunda hasbel kader çalışmalarımda en büyük desteği 16 yıldır günlük olarak yazmaya devam ettiğim benim için Ansiklopedi değerindeki büyüklerimden aldığım bilgilerin bu güne taşınması ile harmanlanmış bir hülasasıdır .Halen yöremiz tarihini ve geçmişine vakıf eserlerinin çalışmamdaki bilgilere ulaşmamda ve aktarmamda baş vurduğum en büyük kaynağımdır okuma araştırma gayretlerim devam etmektedir yazmış olduğum bu çalışmalarımda sitemizdeki bir eksikliği daha tamamlamış olmanın bahtiyarlığı içinde sağlık ve esenlikler dilerim efendim

Derleme:FERİDUN TÜRKMEN