KALECİK KÖYÜ ARAZİSİNDEKİ MEVKİİ VE YER ADLARI Yerleşimi ile beraber anıla gelen mevkilerin adları da yöre halkının belleğinde yerini almış bir şahısın adı gibi ikame olunmuştur bu isimler bir öykü ile de ilintili olup tekerleme ile yerine kaim olmuştur köyümüzün doğu cephesinden başlayarak üç yüz atmış derecelik bir daire ile konumuzu işleyelim hemen köyün altı öz karşı bağlar içinde bostan tepesi ve Akbayır bu isim kırımdan gelme olup kırım beyi memiş ağanın medfun olduğu acı göl kozluca köyünde şimdi yer adıdır ve bununla beraber köyümüzden kozlucaya göçüp yerleşen kırımlılar yöre isimlerini oradada yaşatmışlardır bazı mevkii adları kozluca da halen kullanılmakda dır akbayır altı sağa doğru yazlak deresi vadi gbi uzun derelere yazlak denmiştir örneklerini işleyeceğiz karşı mezar buradaki yaşayan insanların mezarlarının yeridir yol yapılırken külhan kalıntılar yer yüzüne çıkmış buranın sahipleri tarafından tarla yapılmak üzere tahrip edilmiştir sağında tapır yumuşak topraklı yer çeşmeli kol akan su ve uzunca derenin çıkışlı yolu ağıllıkol geniş açılı kanyonun uzadıkca daralan yeri olup ağıl insanların yaşadığı yer anlamındadır sonradan davar barınaklarına ağıl denmiş tarhana taşı öz kenarında büyük bir kayanın adı olup kullanım amacından bu adını mevkii olarak kullanmışlardır gök kuyu Bağdat caddesi yani yolu içinden geçmek de dir tarih öncesinden beri var olan kaynak suyun gök mavisi renginden almış olmalıdır kaldırım boğazı ile hudut Boğaziçi köyü arazisi başlar kaldırım yük kayılan ve zeminden yüksek yapılmış yer olup bu tarihi yolun taş döşenerek yapılması yol kenarlarına büyük kayalar yerleştirilerek bariyer gibi sıralanması ile hem yolun işareti hemi de adının kaydı olmuştur kıy altının doğusundan düzlüğe çıkınca akbayırın başı dere tarla ismi yerin kendi adının uzantısıdır kelt tarihler öncesi yaşayan bir kavmin adıdır örneğin etiler gibi gerce ardı o köye yakın yer adı olup uçuk kayanın başı yıldırım düşmesi sonucu bölünüp uçan kayadan almış üst tarafınada uçuk kayanın başı denmiştir buradan batı kısıma köyün güneyinden kıy altı yani dere yatağı ile devam edelim köyün bitimi ile kara kalkım davarların geceleri barındığı kaya kütlelerinin sıralanmış kalkım yani ileri uzanması ile yağmurdan yaştan korunak olarak kullanılmış yerdir ağgedik aynen kozlucada yer adıdır . katarası tarihler öncesi yerleşim yeridir basamak basamak sıra kayaların kat kat görüntüsünden bu adı almış olmalıdır kat diye bir kavim ve medeniyet yoktur çatal kale kat arasının devamı olup aynı ören yeridir torcuman deresi adını yerleşkenin isminden almış sulak yöre anlamında bir ören yeridir yakın tarihe kadar mezar taşları belli iken Boğaziçi köyü tarla sahipleri sökmüşlerdir batı yönü üst arazi torcumanın başı bu dereden adını almış buradaki bağlık yer adıda aynıdır şimdi sökülmüşdür kakın esiği kıraç arazinin gittikçe kot düşüğü olan yaylım yeridir torcuman başı bağlarından başlamak üzere kuyulu yurt bağlarına kadar onbin dekar kadar kıraç mera vardır batı yönünde kıllıkuyu kalecik köyünün yaylakası olup kuyuya düşen bir kızın mahlası göğkız ın saçlarının su yüzeyinde görünmesinden almıştır bu kızın asıl adı ümmü gülsüm olup mezarı on yıl önce bu tarlanın şimdiki sahibi tarafından tahrip edilmiştir suyu bol bir arazi olup köyün buradaki merası yani yaylakası tarla açmak haris düşüncesi ile sürülmüştür tuz daşı aynı yerin kuzeyi olup hasanlar köyünün hududu ve hasanlarlı ağaların davarlarının tuz yedirildiğinden bu adı almıştır senir torcumanın başı gibi komisyon toprak dağıtımının arazisidir hafifce yüksek yer anlamında söylenmiştir çökük mevkii kıymetli derin topraklı arazi veya çukur yer anlamındadır hasanlar arazisi hududunun devamıdır muhterem okurlarım köyümüzde uzun yıllar muhtarlık yapan merhum yaşar demirin anlattığını aktarmak istiyorum başta Boğaziçi köyü eski adı karayanalak ve hasanlar köyü ile arazi hudut tespiti aşamasında hayli çekişmeler olmuş köyümüzün önde gelen insanları nurda yatsınlar canla başla gece ve gündüz yılmadan mücadele etmişler bizzat hasanlar köyü halkı hududumuz belli olsunda küllüğümüze kadar ekin biçin demişler fakat ne yazıkki o zamanın muhtarının adını yazmıyacağım pasif duruşu yüzünden Boğaziçi ve hasanlar köyü halkı köyümüzün arazisini sahiplenmişlerdir azımsanmayacak kadar arazimiz Hasanlar ve Boğaziçi, köyünün eline geçmiştir çökük mevkiinin önünde arpa çukuru köyümüzün ana su kaynağı olup verimli mümbit toprağı olan arpa çukuru atalarımız tarafından bağ yapılmak istenmiş ancak kolun kayalarından heybesi ile eşek geçemez diye feragat etmişler düşünelim bir kere köyün küçüklüğünü koldaki kayaların yol vermez halini kuzey batısı adeli oğlu bölüşüğü muhtar adeli oğlu ömer tarafından köylüye taksim edilmiş bu adını taşımışdır samsun çölü samsun tepesi yığma toprak tümülüsüne yakınlığından almış Karadeniz bölgesindeki samsun vilayetinin buradan gitme olduğu zayıf bir rivayet olsada bizim samsun mevkiindeki maşat arazi ismi aynen samsun vilayeti civarında bir yer adıdır samsun tepesi ve civarı tarihi ören yeri olup kalecik aşağı cami yapılırken taşlar samsundan sökülüp kağnılarla taşınmış ve araziye adını veren dırığın taşı dırık lakaplı ismini bilemedğimiz köyümüz halkından muharrem denizin babasının babasıdır taşı kağnı ile köye getirirken kağnıdan düşürmüş geri yükleyememişler orada kalmış halen durmaktadır sarıhasan kolu başı bu yerde tarlası olan çayiçili sarı hasandan almış kısmende tosbaalık olarak anılmakdadır bu mevkiiler çayiçi köyü ile hudutlarımızdır güneyi karaçalı mevkii bu çalının bulunduğu arazi gebeş oğullarından mehmet oğlu kara ömerin isminden almış şimdi soyadı sezer olan aile gurubunun atasıdır bu çalının yakınından geçen Hasanlara kadar giden şimdilerde söküldü sürüldü Kızılbaş yolu kuzey Anadolu civarından hacıbektaşı veli hazretlerinin ziyaretine hacıbektaşa giden alevi kültürüne mensub insanların kullandığı yoldur bu yol ile kesişen batı yönünde güzyurdu köyünden başlayıp bozdağdan aşıp samsun gökpınar eskigen çerçi ardından ataa deresi yakınından gebeşlinin değirmenine varan güzyurdu köyünün değirmen yoluda büyük oranda sökülüp sürülmüş belli bellisiz çölde halen var olup çerçi hüyüğünden aşağısı maalesef kaybolmuştur muterem okurlarım her bir yöresini içime sindirdiğim sorup araştırıp yazmayı görev bildiğim yörelerimiz unuttuğumuz geçmişimizin ölümsüz tanıklarıdır içimde ukde olan anekdotları yazmayı çok arzu ediyordum umarım eksikliğim varısa hoşgörürürsünüz tekrar bıraktığımız yerden devam edelim gökpınar başı köyümüzün kuzey batısında akan pınardan adını almıştır suluderebaşı doğusunda devamı olup belekli köyü arazisi olsada ekseriyeti kalecik köyüne geçmiştir dere yatağındaki şimdi çeşme akan sudan adını almıştır ve tarihi Bağdat caddesi köyümüzün başında kaybolmuş gökkuyudan sonra devamı vardır bu yol 1996 yılında üzeri hafriyatla doldurulup kalecik belekli arası yol yapılmış 2011 yılındada asfaltlanmıştır yani yolu bizim tabirimizle kaldırım bu dereden çıkıp Kilis vilayetine kadar devamı olduğu ancak tahrip edildiğide acı bir gerçekdir gökpınarın güneyi fadiğin oğlunun geni gen su yatağı gibi hafif kıvrımlı arazi ismidir fadik ise buradaki kelömeroğlu molla Yakup oğlu hacı hasan ve kardeşi İbrahim Kızılırmak mamo kocanın anasının adıdır ve şimdilerde satılmış olan bu arazi bu şahıslara ait idi adını oradan almış belekli arazisinin güneyinde esgigen arazisi verimli boz karışık toprak karekterinde gen ismi anlattığımız meyandadır çerçinin ardı muhtar Numan ünsalın taksim ettiği arazidir çerçi hüyüğünden doyduk köyü arazisi hududu olup kuyulu yurt başına kadar uzanır bundan sonra başlayan kıraç arazi belekli yolunun sığır yatağının batısı dedenin arhacı Karaoğlanlı taifesinin atası Mustafa adındaki çobanın burada davarları yatırmasından adını almış burada bulunan duldasına sığındığı kaya kırılıp götürülmüştür çadır yurdu senir tarlalarına giden doğudan batıya zivlen derinliği olmayan bir yamaçtır burada zamanla çadırda yaşam olmuş ve su ihtiyacıda hacı Yahya çeşmesi denen kaynaktan görülmüştür şimdiki çeşme önceden künkten akan sulak pınarıdı 1968 yılında buraya çeşme yapıldı ama hacı ağanın çeşmesi yada hacıyahyanın çeşailesinin atalarıdır aamesi ismi keleş oğullarından yani güneyik aile gurubunun atalarından ancak oğlu olmayıp iki kızı olan Yahya yeşiltepe ailesininde akrabası olup iki kızı birisi kara ohu durdu ay ve gülüzar kayanın anasıdır biride zeycan aktepe soyadlı hacımehmet oğullarının anasıdır Yahya ve zeycan adıda bu kabilede vardır kanlıtepe tarihler öncesi burada kavimler arası savaşın yapıldığı ve kan döküldüğünden bu adı aldığı rivayet edilir daşın başı taşlı kayalık yerin üstü anlamında kullanılmıştır kol dere yatağının çıkışlı uzantısı yol çıkan anlamında olup edrafı kayalık dere yatağı sulak arazi arhaç olarak kullanılmış hemen yanında avgun suyun açık tan akan kanalı manasına haizdir kara avgun sözüde buradan türemedir bostanlık eteği bahçe ekildiğinden adını almış olmalıdır burada kaynayan sular önü bağlanır fenar aile ataları tarafından bağlarının altına bahçe ekimi yapılırdı buradaki şimdi akan çeşme ye karamusa nın çeşmesi denirdi mumcu aile gurubunun atalarıdır kuyulu yurt zamanla burada yurtlak olarak kalınmasından anıldığı kuvetli ihtimaldir yahyanın karakalkım köyün davar barınağı olarak ve çerçi hüyüğü eteğinde oturan kavmin su kaynağıdır karakalkımdan çerçiye döşeli künkler yol yapılırken ve tarla sahipleri tarafından bozulmuştur karakalkım ve arazisinin ilk sahibi boran oğullarından koca Ahmet olup oğlu olmadığından belekli köyünden arap oğlu Yahya koca ahmedin kızı nurayı alır eviçine girer yahyanın karakalkım adını alır burası yahyanın oğlu Mustafa hezer e kalır oda şimdiki sahibine satar adının öyküsü budur ev içine giren Yahya nın anası sivasın gürün kazasından belekliye gelen Gürünlü eminedir hezer ailesi efradı Ankara Antalya ve mucurda kalmakda olup bir kısmı hayatta değildir çerçi çarşı anlamında yada merkez toplanma yeri yerleşkesidir ilk tarihlerin ören yeri olup zamanla burada yaşayan taifenin şimdiki yeni fakılıya göçtüğü fakılının davarlarının gebeş değirmeni güney doğusundaki çatal tepenin batıya bakan döşünde yüz yıl öncesine kadar burada yattığı 1315 doğumlu adem karacan tarafından anlatılmıştır at ağa deresi kısaltılarak ataderesi denmiş bir ağanın atlarının yayladığı yer olmasından adını almıştır acı pınar doğan aile gurubunun arazilerin olduğu yerdir buradan akan tadı bozuk sudan adını almıştır acı pınarın altı çokumdaş mevkii çokmu taşlı kelimesinden kısaltılarak söylenmiş taşlık olmasıda kanıtı olmuştur çokumtaşın kuzeyi büğelek tepesi kalecik köyünün eski sığır yatağı olmasından adını almıştır buranın doğu yakası bağların olduğu yere kadar olan bağlı yere yelli burun denmiş buda eşyanın tabiatına aykırı bağların ortasınada gözen denmiş gözen güneşe yamaç içilmeyecek suların olduğu karşı anlamının devamıdır yelli burunun doğusundaki şehir kolu derin vadi doyduk hudunda olup eski ilçebaylık Avanos yolunun buradan aşağı köylerin gidip gelmesinden söylenmiş olmalıdır üstü çöl şehir kolunun başı adını buradan almıştır doğusunda çeşmeli yazlak başı iki yakası derin vadi sulak yer olmasından üstüne adını vermiş makup yazlağı doyduk hududunun sonudur bir insan adından adını almış olmalıdır kalecik köyünün edrafını tamamen dolandık anlattık ancak köyün hemen yakınlarında bazı yer adlarınıda ele alalım aşağı öz kalecik deresinin akarsuyunun yatağıdır yukarı öz aynen böyle ancak çöloğlu mevkiinin adı çok tarihidir çölden giden kervan sürüsünün yol üstünde bir oğlan bebek bulması ile çölde bulunan oğlan anlamında kullanılmıştır herekli aşiretinin ortak bir öyküsüdür ırmak bucağı civarındaki herekli köylerininde şimdiki çöloğlu mevkiinin ve buradaki camız pınarının hatıraları kaybolmaktadır şimdi Türkmen aile gurubu tarafından sürülen çayırlık yer zamanla bahçe olarak kullanılmış duvar temelleri sökülmüştür çöloğlunun batısı kızlar damı yontma taş devrinden kalma aynısının benzeri kat arası mevkiinde Türkmen ailesi tarlası yanında yarım kalmış aynı çalışmanın yapıldığı kaya vardır boğaz tarla tarla yoluna açılan zamanlada kenarları tarla olarak sürülen yerdir köyün güney altı eteğinde kör beğin esiği yine bir insan adından gelmektedir sek harman yeri serbes oyunların oynandığı yer karakalkımın doğusu taşlık dere hüsüğün kolu bir adamın adıdır hüsük İsmail adındada birinin adı halk arasında söylenmiş uzunca adam anlamındadır yukarı mahallenin güneyindeki yerleşim yerinin bittiği yerde otluk kayası altında davar sürüsünün yatacağı uzunlukda hayvan sahiplerinin yediği kuru otların otluk vurulduğu kaya ikaen zamanla taş ihtiyacı duyan insanlar tarafından uçurulup kırılmıştır evet okurlarım bu güne kadar hiç kimsenin alaka duymadığı bir konuyu teferruatlı olarak yazmaya çalıştım gayret bizden takdir sizden olsun efendim Feridun Türkmen 27.03.2012

SİTE YÖNETİCİSİ:MEHMET KASIMOĞLU